Sa’y nerede yapılır, kuralları nelerdir?
Hac ibadeti esnasında gerçekleştirilen Sa’y, Safa ve Merve tepesi arasında yapılan bir ibadettir. Mekke’de bulunan bu iki tepe Hz. İbrahim (as)’ın hanımı Hz. Hacer’in konakladığı yerdir. Hz. İbrahim aleyhisselam Allah-u Teala’nın emri ile hanımını ve küçük oğlu İsmail’i Mekke’nin kurulduğu bölgeye bırakmıştır. Bu bölgede o zamanlar hiçbir şey yoktu ve yerleşim yoktu. Daha sonra Hz. İbrahim aleyhisselam Allah-u Teala’nın emri ile geri döndü. Hz. İbrahim ailesini Allah’a emanet etti. Hz. Hacer susayan ve acıkan oğlu İsmail için Safa ve Merve arasında defalarca koştu. Sonunda İsmail’in ayağının altından bir su fışkırdı. Bu Zemzem suyuydu. Daha sonra bu su sayesinde Mekke yerleşim yeri haline geldi. Sa’y ibadetinin tarihçesi bu şekildedir.
Sa’yın Vacipleri
1- Sa’yi yürüyerek yapmak (Hasta, yaşlı ve sakat olanlar arabaya binebilirler).
2- Sa’yi yedi şavta tamamlamak.
Sa’yın Sünnetleri
1- Tavaf bitince ara vermeden sa’ye başlamak.
2- Necasetten taharet
3- Hadesten taharet.
4- Sa’ye giderken Hacer-i Esved’i istilam etmek.
5- Her şavtta Safa ve Merve tepelerinde, Kabe’nin görülebileceği yere çıkmak.
6- Safa ve Merve’de Kabe’ye donerek tekbir, tehlil ve dua etmek.
7- Erkekler iki yeşil direk arasında “hervele” yapıp, diğer kısımlarda yavaş yürümek.
8- Bütün şavtları ara vermeden yapmak.
9- Sa’y esnasında tekbir, tehlil ve dua ile meşgul olmak.
Sa’yın Yapılışı
Hacer-i Esved istilam edildikten sonra Safa’ya gidilir ve niyet edilir. Safa tepesine çıkınca Beytullah’a dönülür.Duada olduğu gibi eller kaldırılır. Hamd ve sena edilir. Üç defa tekbir getirilir. Tehlilde bulunulur. Salevat-ı şerife getirilir.Kendisi ve Müslümanlar için dua ettikten sonra, dualarla Merve’ye doğru yavaş, yavaş yürünür.Yeşil direğe gelince ‘Hervele’ yapılıp, ikinci yeşil direğe kadar koşulur. İki yeşil direk arasında şöyle dua edilir:
İkinci yeşil direkten sonra normal şekilde yürünür. Merve’ye gelindiği zaman Beytullah’a dönülür. Safa’da olduğu gibi tekbir, zikir ve dua edilir. Böylece sa’yın birinci şavtı tamamlanmış olur. Aynı şekilde Safa’dan Merve’ye dört gidiş, Merve’den Safa’ya üç dönüş olmak üzere, yedi şavt yapılınca sa’y tamamlanmış olur. Sa’ydan sonra Mescid-i Haram’da iki rek’at namaz müstehabtır. Merve’de namaz kılınmaz.